الماس صورتی چیست و الماس صورتی در ایران

الماس صورتی یکی از کمیاب ترین انواع الماس است که زیبایی خیره کننده ای دارد. این الماس بسیار کمیاب و ارزشمند است. همچنین در مورد نحوه شکل گیری آنها، اطلاعات اندکی وجود دارد. این سنگ قیمتی جذابیت سحرآمیزی دارد. در این مقاله قصد داریم به منشا، ویژگی ها و نکات اسرار آمیز این الماس بپردازیم.

تاریخچه

در حالی که استفاده از الماس های بی رنگ به عنوان زیورآلات حداقل به قرن چهارم قبل از میلاد در هند برمی گردد، اولین کشف ثبت شده الماس صورتی به اوایل قرن هفدهم پس از میلاد برمی گردد. اولین نوع این الماس در معدن معروف کولور در هند کشف شده است. برخی از مشهورترین الماس های فانتزی رنگی جهان از جمله الماس Dresden Green و Blue Hope Diamond نیز از این معدن کشف شده اند.

اولین اشاره ثبت شده به الماس صورتی در سفرنامه تاجر فرانسوی ژان باپتیست تاورنیه در سال 1642 است. او در مورد سنگی به وزن تقریبی 200 قیراط نوشت که متعلق به مغول های گولکوندا بود. اگر گزارش تاورنیه درست باشد، این بزرگترین الماس صورتی است که تاکنون ثبت شده است.

منشا الماس صورتی

الماس صورتی عمدتا در استرالیا یافت می شود. بیش از 90 درصد از الماس صورتی طبیعی دنیا از یک معدن الماس شناخته شده به نام معدن آرگیل (Argyle) در غرب استرالیا استخراج می شود. از نظر تاریخی الماس صورتی در هند، آفریقای جنوبی، کانادا، روسیه و برزیل نیز یافت شده است. انتظار می رود الماس صورتی از معدن آرگیل تا سال 2025 قابل استخراج است.

جالب است بدانید که کمتر از 1 درصد از خروجی معدن آرگیل، الماس صورتی است، که این الماس را به نادرترین الماس صورتی تبدیل می کند. این بدان معناست که به ازای هر یک میلیون قیراط الماس خام استخراج شده در آرگیل، تنها یک قیراط الماس صورتی برای فروش مناسب است. در مجموع سالانه حدود 40 تا 50 قیراط این الماس از استخراج شده از این معدن در حراج به فروش می رسد. (الماس چند قیراط است)

80 درصد از الماس های استخراج شده در معدن آرگیل الماس های قهوه ای زیبا هستند.

شیوه تشکیل الماس صورتی خام

بیشتر الماس های جهان در رگه های کیمبرلیت یافت می شود، اما الماس های صورتی در معدن آرگیل از رگه های لامپرویت آتشفشانی استخراج می شود.

نادر بودن الماس صورتی اصل

الماس صورتی طبیعی به همان اندازه که خیره کننده است، کمیاب نیز است. فقط تعداد محدودی از الماس صورتی در دنیا وجود دارد و تخمین زده می شود که تنها 500 نوع از این الماس با کیفیت دیگر کشف شود.

دشواری صیقل دادن

الماس صورتی استخراج شده از معدن آرگیل ساختار پیچیده تری نسبت به الماس های سفید دارد و جلا دادن آن سه تا چهار برابر آنها طول می کشد.

رنگ صورتی جذاب الماس

در مورد نحوه شکل گیری رنگ این الماس حدس و گمان هایی وجود دارد. یکی از تئوری ها این است که آنها رنگ خود را از یک نقص ساختاری می گیرند که در بین دانشمندان به عنوان “تغییر شکل پلاستیک” شناخته می شود، یعنی زمانی که الماس با فشار زیاد به سطح زمین منتقل می شود و ساختار الماس به نوعی تغییر می کند و باعث تغییر شکل می شود. این نقص موجب می شود که الماس نور را به طور متفاوتی جذب و رنگ صورتی را بازتاب کند

زمانی که الماس ها ساختار کریستالی کاملی دارند، اتم های کربن در یک سیستم مکعبی قرار گرفته اند و بی رنگ به نظر می رسند. اما در الماس های رنگی ناخالصی ها و عیوبی در ساختار اتمی آنها دیده می شود. به عنوان مثال، ناخالصی های شیمیایی در ساختار مبتنی بر کربن الماس می تواند بازتاب رنگی ایجاد کند. در الماس آبی، اتم بور این اثر را دارد. از طرف دیگر، آخال ها نیز می توانند بر رنگ الماس تأثیر بگذارند. ناخالصی های گرافیت سیاه باعث می شود که الماس بی رنگ خاکستری یا سیاه به نظر برسد.

اغلب الماس های صورتی، رنگ خود را از بی نظمی های موجود در ساختار اتمی خود می گیرند. اگر الماس پس از تشکیل گرما و فشار زیادی را متحمل شود، اتم های کربن آن از جای خود خارج می شوند و بی نظمی در ساختار پدید می آید.

همچنین حدود 98 درصد از الماس های استخراج شده حاوی مقادیری نیتروژن هستند. حضور نیتروژن ساختار مقاوم کریستالی الماس را تضعیف می کند و آن را در برابر لغزش تحت گرما و فشار آسیب پذیر می کند. بنابراین نیتروژن نقش بسزایی در ایجاد رنگ صورتی در الماس دارد.

طیف رنگی الماس صورتی

تصویر زیر مقیاس درجه بندی رنگ الماس های صورتی را نشان می دهد.

الماس صورتی در سایه های گوناگون به صورت طبیعی یافت می شود. درست همانند سایر الماس های رنگی، اما صورتی را می توان در طیف های کمرنگ، روشن، فانتزی و تیره مشاهده کرد. هرچه رنگ الماس صورتی تیره تر باشد، قیمت الماس بالاتر می رود. بنابراین، یک الماس صورتی طبیعی که رنگ صورتی تیره ای دارد به طور تصاعدی گرانتر از الماس صورتی روشن است.

الماس های صورتی اغلب با رنگ ثانویه ای همراه هستند که می توان آن را صورتی-بنفش یا صورتی-نارنجی توصیف کرد. به همین دلیل، هرگز دو الماس صورتی را پیدا نخواهید کرد که رنگی کاملا مشابه داشته باشند.

قیمت الماس صورتی

این نمودار نشان می دهد که چگونه قیمت الماس های صورتی بسته به شدت رنگ آن افزایش می یابد.

از این رو الماس صورتی، با ارزش ترین الماس رنگی است و ممکن است تا 20 برابر قیمت الماس سفید معادل آن قیمت داشته باشد. طبق اعلام معدن آرگیل، یک قیراط این الماس می تواند از 100000 دلار تا 1 میلیون دلار قیمت داشته باشد. قیمت الماس صورتی به شدت رنگ، برش، وضوح و شکل آن بستگی دارد. رنگ ثانویه نیز می تواند تفاوت زیادی در ارزش و قیمت الماس صورتی ایجاد کند. برای مثال، رنگ ثانویه قهوه ای رایج تر است، بنابراین الماس صورتی – قهوه ای مقرون به صرفه تر است. از سوی دیگر الماس های صورتی مایل به بنفش معمولا قیمت بالاتری از الماس صورتی – قهوه ای دارد.

الماس صورتی در ایران

شاید برایتان جالب باشد که بدانید مشهورترین الماس های صورتی جهان در ایران هستند. این جواهر ارزشمند زمان نادرشاه افشار به ایران آمده و گوهر محبوب شاهان و ملکه های ایرانی بوده است. با ارزشمندترین الماس صورتی در ایران بیشتر آشنا شوید.

الماس دریای نور

یکی از شناخته شده ترین نمونه های این جواهر زیبا، دریای نور است که به عنوان بزرگترین الماس تراش خورده جهان شناخته می شود و وزن آن 186 قیراط است. این الماس های صورتی کمرنگ تراش خورده توسط پادشاهان متعددی مورد استفاده قرار گرفته است و تا مدتها جزو جواهرات سلطنتی بوده است. در حال حاضر این الماس در ایران و در موزه جواهرات تهران نگهداری می شود.

الماس نورالعین

دیگر نوع این الماس در ایران، الماس نورالعین است که به عنوان الماس نور چشم نیز شناخته می شود. این الماس صورتی بیضی شکل با تراش های درخشان 60 قیراطی است که گمان می رود در معادن گلکوندای هند کشف شده باشد. این الماس در ایران در تاج عروسی ملکه ایران فرح پهلوی که در سال 1958 بر سر گذاشت، در مرکز آن قرار گرفته بود.

مشهور ترین الماس های صورتی در جهان

ستاره صورتی، گران ترین نوع این الماس است. این نوع الماس رکورد جهانی گران ترین سنگ قیمتی فروخته شده در حراج را دارد. ستاره صورتی الماسی 59.6 قیراطی است. این الماس به قیمت 60 میلیون دلار معامله شده است.

دیگر نوع از این الماس مشهور در جهان، Graff Pink Diamond با رنگ صورتی فانتزی و 24.78 قیراطی است که با فروش 46 میلیون دلار در یک حراجی در سال 2010، رکورد فروش این الماس را شکست.

در رده بعدی الماس صورتی مریخی 12.04 قیراطی است که در یک حراجی در سال 2012 به قیمت 17.4 میلیون دلار فروخته شد.

پس از آن الماس های صورتی رنگ اشکی، با درخششی خیره کننده و وزن 25.02 قیراط در دبی در سال 2005 به قیمت 6 میلیون دلار فروخته شدند.

الماس های صورتی اشتاینمتز (Steinmetz Pink) 59.60 قیراطی که در جنوب آفریقا کشف شده است نیز به دلیل داشتن رنگی فانتزی، برش بیضی شکل، شفافیت بالا و ساختار بی عیب و نقص خود مشهور و منحصر به فرد است.

الماس صورتی محبوب ملکه الیزابت

ملکه الیزابت دوم یک سنجاق سینه الماس صورتی داشت که توسط یک زمین شناس کانادایی در روز عروسی به او هدیه داده شد. ملکه فقید آن را در بسیاری از مراسم های سلطنتی از جمله عروسی شاهزاده چارلز و پرنسس دایانا بر سینه زده بود.

الماس صورتی در یک نگاه

این الماس یکی از کمیاب ترین زیبایی های طبیعت است. این سنگ های زیبا که اغلب در مقادیر کم و معمولا زیر یک قیراط یافت می شوند و تنها در چند معدن وجود دارند. الماس صورتی دارای بالاترین قیمت به ازای هر قیراط در میان سنگ های قیمتی است و بهترین آنها فقط در منحصر به فردترین مراکز حراج جهان فروخته می شوند.

منابع: capetowndiamondmuseum و gemsociety